28 kwietnia 2017 r. w świetlicy Publicznego Gimnazjum w Jednorożcu odbyło się Jubileuszowe Walne Zebranie Członków Stowarzyszenia „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”. Spotkanie to miało odświętną oprawę ponieważ oprócz upamiętnienia 10. rocznicy założenia naszego Stowarzyszenia, chcieliśmy również podziękować byłemu zarządowi, który ustąpił w dniu 10 lutego b.r. a bardzo wytrwale i owocnie pełnił swoją rolę przez te 10 lat istnienia naszej organizacji. Na przewodniczącego zebrania został wybrany Zbigniew Lorenc.

    Jako nowo wybrany prezes, w imieniu wszystkich członków Stowarzyszenia, wręczyłem członkom poprzedniego zarządu podziękowania w postaci grawerowanych statuetek a byłej Pani Prezes Teresie Wojciechowskiej grawerowanego dyplomu w etui z podziękowaniami. Ze smutkiem wspomnieliśmy też byłą członkini zarządu śp. Barbarę Jeznach, w intencji której wspólnie się pomodliliśmy.

    Uroczystość została uświetniona bardzo profesjonalnym występem Zespołu Młode Kurpie, pod kierownictwem Barbary Nizielskiej i Edwarda Koziatka, który wykonał kilka utworów z udziałem solistów, zarówno dziewczynek jak i chłopców. Na koniec wystąpił jako solista sam Edward Koziatek. Byliśmy świadkami bardzo profesjonalnego wykonania następujących utworów: „My lud kurpsioski”, „Mamo moja”, „Z Jednorojsca chłopaki”, „Prosili mnie na wesele”, „Dopsirum tu przysla”, „Moja dziwcyno”, „Cyranecka nie ksiat”, „Cerwonem zasiala”, „Tam na ziezy muzyka”. Ostatnim dużym sukcesem Zespołu Młode Kurpie jest to, że 23 kwietnia, podczas 34. Kurpiowskich Prezentacji Artystycznych w Ostrołęce, zajął I miejsce w kat. dziecięce grupy śpiewacze.

    Po występie artystycznym uczestnicy zebrania mogli zapoznać się z wystawą zdjęć ukazującą działania Stowarzyszenia w czasie 10 lat istnienia. Wystawę tą pomogła przygotować i o niej opowiedziała Teresa Wojciechowska.

    Następnie zapoznałem zgromadzonych z działaniami podjętymi dotychczas przez nowy zarząd oraz przedstawiłem kilkunastu nowych członków, którzy dołączyli do naszej organizacji w tym czasie. Nowi członkowie znacznie podnieśli potencjał naszej organizacji bo są nie tylko młodzi stażem ale również wiekiem i mają wiele do zaoferowania swoją pomysłowością i energią.

    Potem przedstawiłem  przedsięwzięcia planowane do realizacji jeszcze na ten rok i lata następne. Najważniejszym z nich jest Festyn Jednorożecki, który będzie przeprowadzony wspólnie z Kołem Gospodyń Wiejskich w Jednorożcu w dniu 20 sierpnia na Placu Św. Floriana, na który mamy pozyskać dotację z Lokalnej Grupy Działania „Związek Stowarzyszeń Kurpsie Razem”. Oprócz tego planujemy w tym roku otwarcie wystawy plenerowej, która będzie prezentowała elementy historii i tożsamości naszej Gminy i Stowarzyszenia oraz plenerowe kino letnie.
Dodatkowo chcemy zrealizować kilka pomniejszych działań takich jak wycieczki do Sołectwa Lipa, Obórki, Przejmy czy też wycieczka do Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu, jeżeli uzbiera się wystarczająca liczba chętnych.
W najbliższym czasie przeprowadzimy cykl zabaw o nazwie „Multi Quiz” w Pizzerii Podpłomyk oraz eliminacje do konkursu „Pokaż swój talent”, którego finał odbędzie się w dniu Festynu Jednorożeckiego 20 sierpnia. Na Dniu Jednorożca oraz Pikniku Patriotycznym na Polskiej Kępie w czerwcu nie powinno zabraknąć naszego stoiska.
Na naszym zebraniu zawiązała się silna sekcja ratownictwa medycznego która w tym roku będzie rozwijała swoje umiejętności aby w przyszłości stanowić dodatkowe zaplecze ratownicze na organizowanych przez nas imprezach, jak również prowadzić szkolenia dla zainteresowanych osób z poza Stowarzyszenia.
Inne ciekawe działania, o których myślimy, a które mogłyby być zrealizowane w kolejnych latach to wydanie dwóch albo trzech książek i być może gry planszowej dotyczącej Gminy Jednorożec. Poza tym przygotowujemy się do zrealizowania rekonstrukcji historyczno-militarnych, zwłaszcza w roku 2018, z okazji zakończenia I wojny światowej, jak również warsztatów gwary kurpiowskiej, która jest elementem naszej tożsamości regionalnej.
Bardziej odległe plany w czasie trwania kadencji obecnego zarządu to stworzenie przystani kajakowej nad Orzycem i rozpropagowanie spływów kajakowych tą rzeką, realizowanie edukacyjnego stypendium szkolnego oraz wakacyjnych półkolonii dla dzieci.

    Po prezentacjach odbyła się przerwa w czasie której zgromadzeni członkowie mogli się delektować poczęstunkiem przygotowanym własnoręcznie przez członkinie zarządu Panią Małgorzatę Kardaś i Panią Monikę Opalach.

    Po przerwie odbyło się jeszcze nadanie struktury Stowarzyszeniu poprzez stworzenie tzw. sekcji tematycznych. Członkowie SPZJ mogli się zadeklarować do udziału w pracach zaproponowanych sekcji lub też przedstawić swoje propozycje. W wyniku tego powstały następujące sekcje tematyczne, które będą wspierały zarząd w realizowanych zadaniach:

1. Sekcja ratownicza – 6 członków
2. Sekcja artystyczna – 3 członków
3. Sekcja ds. pozyskiwania funduszy – 3 członków
4. Sekcja sportowo-turystyczno-rekreacyjna – 7 członków
5. Sekcja historyczno-regionalna – 2 członków
6. Sekcja imprezowo-wycieczkowa – 2 członków
7. Sekcja pomocy żywnościowej – 6 członków
8. Sekcja wydawnicza – 2 członków

    Przed zakończeniem obrad zabrała jeszcze głos Pani Stanisława Ferenc i podziękowała za dobrą współpracę przy przygotowywaniu wniosku o dofinansowanie organizowanego wspólnie przez Koło Gospodyń Wiejskich i SPZJ Festynu Jednorożeckiego.
    W Jubileuszowym Walnym Zebraniu Stowarzyszenia Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej wzięło udział 45 członków na 61 zaewidencjonowanych. Po zakończeniu obrad wiele osób pozostało na sali a kontynuacja rozmów, wymiana poglądów i wspólna zabawa trwała do późnych godzin wieczornych.

    Już po raz trzeci dzieci, których rodzice otrzymują pomoc z Banku Żywności w Ciechanowie, uczestniczyły w organizowanej dla nich podczas ferii zimowych, zabawie karnawałowej. Impreza odbyła się 23 lutego 2017 r.  w świetlicy jednorożeckiego gimnazjum. Jej głównymi organizatorkami były panie sołtyski Jednorożca i Stegny: Renata Koper i Teresa Gładek przy wsparciu Karoliny Tymińskiej z Drążdżewa Nowego i innych członków Stowarzyszenia „Przyjaciele Ziemi Jednorożeckiej”. Przy okazji spotkania, w którym uczestniczyli także dorośli opiekunowie bawiących się dzieci, Wójt Krzysztof Stancel podziękował wszystkim członkom Stowarzyszenia, zaangażowanym w ostatnim roku w  organizowanie pomocy żywnościowej dla mieszkańców Jednorożca, Stegny i Drążdżewa Nowego, a dzieciom i młodzieży życzył udanej zabawy. Wszyscy bawili się wyśmienicie w dużej mierze dzięki zespołowi Kristars z Jednorożca. Muzycy: lider Krzysztof Mordwa i Daniel Bączek grali i śpiewali przeboje dobrze znane zgromadzonym na sali. Zespół bawił młodą publiczność całkowicie bezinteresownie, za co organizatorzy są bardzo wdzięczni i serdecznie dziękują. Jak co roku, nie mogło zabraknąć malowania dziecięcych buziaków. Tym razem maski karnawałowe wyczarowywała na twarzach nowa pani Wiceprezes. Zabawa przypadła w tłusty czwartek, a więc poczęstunek obfitował w pączki, ale też i inne słodkości oraz owoce. Czas mijał przyjemnie, ale szybko. O godz. 14-tej Kristars zagrał pożegnalny utwór i trzeba było wyruszyć do domu.

    To zebranie Przyjaciół było szczególne. Po raz 10. członkowie naszej organizacji zebrali się na walnym zgromadzeniu, aby podsumować pracę w roku minionym, ale też był to czas podsumowania działalności za okres dwóch pięcioletnich  kadencji.
    Prezentując stronę internetową  pokrótce omówiłam i przypomniałam najważniejsze i najciekawsze działania. Zwróciłam uwagę, iż były to inicjatywy i przedsięwzięcia w większości pionierskie w naszej gminie. Podsumowując stwierdziłam, iż praca, jaką przez te lata wykonało Stowarzyszenie na rzecz mieszkańców naszej gminy,  przyniosła osobom w nią zaangażowanym wiele satysfakcji.
    W imieniu własnym i całego Zarządu podziękowałam zgromadzonym członkom za udzielenie nam absolutorium.
Potem przyszedł czas na podziękowania: całemu Zarządowi, Komisji rewizyjnej i  Księgowej za długoletnią, systematyczną, wspaniałą współpracę, a wszystkim członkom Stowarzyszenia za zaangażowanie i owocną pracę na rzecz organizacji.
    Słowa podziękowania za wspieranie naszej działalności skierowałam do obecnych na zebraniu władz naszej gminy: Wójta, Przewodniczącego i Wiceprzewodniczącej Rady Gminy Jednorożec.
    Za dobrą współpracę w wielu wspólnych przedsięwzięciach serdecznie dziękuję wszystkim naszym partnerom: organizacjom, instytucjom, szkołom, urzędom i osobom indywidualnym.
    Serdecznie dziękuję wszystkim sponsorom i darczyńcom – firmom i osobom prywatnym, którzy finansowo wspierali nasze stowarzyszenie.

    W imieniu własnym i ustępującego Zarządu życzę naszej organizacji pomyślności w prowadzeniu cennych inicjatyw i przedsięwzięć na rzecz mieszkańców naszej gminy, a nowemu Zarządowi - wiele zapału do pracy, nowych ciekawych pomysłów oraz sukcesów w ich realizacji. Wszystkiego dobrego!

    Nocą z 22 na 23 stycznia 1863 r. wybuchło powstanie styczniowe. Przeciwko 100-tysięcznej armii rosyjskiej wystąpiło kilka tysięcy ludzi słabo uzbrojonych, głównie w strzelby i broń białą. Ataki oddziałów powstańczych na garnizony rosyjskie nie przyniosły oczekiwanych rezultatów. Siły powstańcze nie miały charakteru regularnych wojsk, i dlatego walka szybko przybrała charakter wojny partyzanckiej. Mimo bohaterskich wysiłków powstańców nie udawało się odnieść znaczących sukcesów militarnych. Wojska rosyjskie posiadające ogromną przewagę szybko eliminowały oddziały powstańcze.
    Na czele partii powstańczych operujących na terenie powiatu przasnyskiego stanęli Tomasz Kolbe i Zygmunt Padlewski, którzy stoczyli kilka potyczek z Rosjanami. Ich śmierć spowodowała załamanie się powstania w województwie płockim. Silniejszym akcentem na ziemi jednorożeckiej zaznaczyli swoją obecność Józef Trąmpczyński i Palemon Nowicki. Między 26 a 28 czerwca 1863 r. na Polskiej Kępie koło Drążdżewa zorganizowany przez nich oddział stoczył bitwę z pododdziałami rosyjskimi z Przasnysza i Ostrołęki.
    6 listopada 1863 r. w rejonie wsi Żelazna – Rzodkiewnica, starły się oddziały powstańcze dowodzone przez majora Konstantego Rynarzewskiego z wojskami rosyjskimi. Po potyczce pod Żelazną nie było słychać o poważniejszych walkach z wojskami carskimi. Przewaga Rosjan stawała się coraz bardziej widoczna, zryw niepodległościowy w przasnyskiem z wolna zamierał.
    Po zakończeniu działań zbrojnych władze rosyjskie przystąpiły do represji wobec uczestników powstania. Rozpoczęły się masowe zsyłki na Syberię, wielu insurgentów zginęło w wyniku egzekucji. Miała miejsce kolejna emigracja na zachód. Konfiskowano majątki, nałożono kontrybucje na mieszkańców ziem objętych powstaniem. Zaborca Przystąpił do intensywnej rusyfikacji administracji i szkolnictwa. Wzorem rosyjskim kraj podzielono na 10 guberni. Władze carskie prowadziły otwartą walkę z Kościołem katolickim, który odegrał ważną rolę w powstaniu styczniowym, czynnie włączając się w działalność powstańczą.